Nee zeggen kun je leren! Met deze vier tips wordt het een stuk makkelijker.
Misschien vertelt je manager je dat jij de aangewezen persoon bent om de taken van je collega over te nemen. Of je collega vraagt je om haar afspraken over te nemen omdat ze eerder weg moet. Dat wil je best doen, maar soms komt het gewoon niet goed uit. Je hebt zelf al afspraken staan, deadlines om te halen of het gewoon te druk om je focus te verliezen aan andere dingen.
En toch – op het moment suprême – hoor je het jezelf zeggen: ‘Ja hoor, geen probleem’. Nou, wel een probleem dus. Maar blijkbaar voor de future you. Want de actuele jij lijkt er geen punt van te maken.
Patronen
Hoe werkt dat precies? Ja zeggen terwijl je nee denkt? Dat heeft alles te maken met bewuste aandacht en inspanning om op het verzoek te reageren. Stel je voor: jouw collega vraagt je om iets voor hem te doen omdat hij op tijd weg wil. Hoe reageer je dan? Weeg je nauwkeurig en kritisch af wat de voor- en nadelen zijn? En baseer je je keuze daar ook daadwerkelijk op? Als je moeite hebt om ‘nee’ te zeggen, is je antwoord op deze vraag waarschijnlijk ook ‘nee’. En dat komt omdat mensen vaak vertrouwen op ingesleten gedragspatronen. Tenminste, dat kwam uit onderzoek van hoogleraar psychologie Robert Cialdini. Hij deed veel onderzoek op dit gebied. Een andere oorzaak is dat mensen snel bang zijn voor afwijzing – wat weer een denkpatroon is.
Oké. Patronen dus. Dat zijn de boosdoeners! Maar hoe doorbreek je ze dan? De trick is om bewust na te denken over je keuzes. En om van ‘nee’ zeggen een net zo krachtig gedragspatroon te maken als van ‘ja’ zeggen. Zodat je weer lekker in balans bent. Hoe je dat doet? In elk geval met respect en gelijkwaardigheid – zo blijf je ook nog aardig! En het belangrijkste: blijf herhalen! Kies makkelijkere situaties om te beginnen. Daarna bouw je op naar de situaties die je echt heel moeilijk vindt. Hieronder vind je vier stappen die je kunt volgen. Heb jij het ‘nee’ zeggen zó onder controle.
1. Luisteren
Begin met luisteren! En luister goed. Laat de ander uitpraten. Dat geeft hem het gevoel dat je goed nadenkt over je antwoord. Zorg ervoor dat je het verzoek helemaal begrijpt voor je reageert. Zo kom je niet tot overhaaste conclusies en beslissingen. Vraag goed door als je meer duidelijkheid nodig hebt. En een tip: denk aan vragen die beginnen met wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe!
2. Een duidelijke ‘Nee’
Geef nu een duidelijke nee. Je hoeft je reden niet te rechtvaardigen of verantwoorden. Je hebt namelijk een bewuste keuze gemaakt die gebaseerd is op alle informatie die je van je manager, collega of partner gekregen hebt. Heel praktisch: let op je intonatie! Houd je stem laag, vooral aan het einde van de zin. Gaat je stem daar omhoog, dan klinkt het meer als een twijfel of vraag. En een bijkomend voordeel? Je voelt je sterker als je ‘m krachtig zegt. Probeer maar eens!
3. Leg uit waarom
Mensen willen altijd weten waarom iets is zoals het is – als jouw partner de afwas niet gedaan heeft wil jij ook weten waarom, toch 😉? Een heldere en eerlijke reden is genoeg. En een reden is iets anders dan een rechtvaardiging. Houd je aan de feiten. Geen overdrijvingen of smoesjes dus!
4. Vind een alternatief
Of bied aan te helpen zoeken naar een alternatief, als je er zelf geen hebt. Zo laat je zien dat je de noodzaak snapt en bereid bent om mee te denken!
Dan nog een tip: verwacht niet van jezelf dat je dit morgen perfect doet! Ineens ‘nee’ zeggen tegen het overnemen van een afspraak, het toch maken van een rapport of die andere extra taak kost moeite. En vooral tijd. Gun jezelf die ook. Zeg ook eens ‘Nee’ tegen al die hoge verwachtingen van jezelf 😊.
Waar zeg jij morgen ‘nee’ tegen? Laat het ons weten via Instagram of hieronder. Kunnen wij trots op je zijn!
Dit artikel is geschreven door Lotte.
Lotte (The Powerful Workmode) is trainer en coach op het gebied van gedrag, communicatie en persoonlijke effectiviteit.
